روانپزشک و متخصص اعصاب و روان

آدرس مطب ها

مطب 1: خیابان پاسداران، خیابان گل نبی، پلاک 49، طبقه چهارم، واحد 16

مطب 2: بلوار کشاورز، روبروی بیمارستان امام خمینی، پلاک ۳۷۰ طبقه اول واحد ۷

روزهای هفته

روزهای فرد

روزهای زوج

شماره تماس

021-22979460

021-66128259

درمان بی خوابی

درمان اختلال بی خوابی

دکتر مهدی کریمی

دکتر مهدی کریمی

بی خوابی یک از اختلالات خواب رایج است که در آن ممکن است در به خواب رفتن، ماندگاری خواب یا هر دو مشکل داشته باشید. یک سوم از آمریکایی‌ها گزارش می‌دهند که در میزان خواب توصیه شده در هر شب که حداقل هفت ساعت است، مشکل دارند. اختلال بی خوابی دوره ای، که به عنوان بی خوابی حاد نیز شناخته میشود، شایع است.

بی خوابی حاد چند روز یا چند هفته طول می کشد و اغلب در زمان ایجاد استرس یا تغییرات شرایط زندگی رخ میدهد. مشکل در به خواب رفتن یا بد به خواب رفتن بیش از سه شب در هفته به مدت سه ماه یا بیشتر، بی خوابی مزمن محسوب میشود. این اختلال به عنوان اختلال بی خوابی مزمن نیز شناخته می شود.

اختلال بی خوابی

بی خوابی، شایع ترین اختلال خواب است، که شامل مشکلات به خواب رفتن یا ماندگاری در خواب است. حدود یک سوم از بزرگسالان برخی علائم بی خوابی را گزارش می کنند، 10-15 درصد مشکلات عملکردی در طول روز و 6-10 درصد علائم به اندازه کافی شدید هستند که معیارهای اختلال بی خوابی را برآورده می کنند. تخمین زده می شود که 40 تا 50 درصد از افراد مبتلا به بی خوابی، اختلال روانی دیگری نیز دارند.

اختلال بی خوابی

همچنین در مورد اختلال وسواس فکری عملی بخوانید.

تشخیص اختلال بی خوابی

برای تشخیص بی خوابی، یک متخصص اعصاب و روان سایر اختلالات خواب، عوارض جانبی داروها، سوء مصرف مواد، افسردگی و سایر بیماری های جسمی و روانی را رد میکند. برخی داروها و شرایط پزشکی می توانند بر خواب تأثیر بگذارند.

ارزیابی جامع برای اختلال بی خوابی یا سایر مشکلات خواب ممکن است شامل شرح حال بیمار، معاینه فیزیکی، دفترچه خاطرات خواب و آزمایش بالینی (مطالعه خواب) باشد. مطالعه خواب به پزشک این امکان را می دهد که مدت زمان و میزان خواب شما را شناسایی کند و مشکلات خواب خاص را تشخیص دهد.

دفترچه خاطرات خواب یک رکورد از عادات خواب شما است که باید با پزشک خود در میان بگذارید. این شامل اطلاعاتی مانند زمانی که به رختخواب می‌روید، زمانی که می خوابید یا بیدار می شوید، زمانیکه از رختخواب خارج می شوید، زمانیکه چرت می زنید، نوع و شدت ورزشی که انجام میدهید، مقدار و اندازه الکل و نوشیدنی های کافئین دار که مصرف می کنید.

مشکلات خواب ممکن است در هر سنی اتفاق بیفتد، اما اغلب در بزرگسالی شروع می شود. نوع بی خوابی اغلب با سن متفاوت است. مشکلات خوابیدن در میان بزرگسالان جوان شایع تر است. مشکلات خواب ماندن در میانسالان و افراد مسن بیشتر شایع است.

علائم بی خوابی می‌تواند به شرح زیر باشد:

  • اپیزودیک (با یک دوره علائم به مدت یک تا سه ماه)
  • پایدار (با علائمی که سه ماه یا بیشتر طول بکشد)
  • مکرر (با دو یا چند قسمت در یک سال)
  • علائم اختلال بی خوابی همچنین می تواند در اثر یک رویداد یا موقعیت خاص زندگی ایجاد شود.

درمان اختلال بی خوابی

مشکلات خواب را اغلب میتوان با عادات خواب منظم بهبود بخشید. اگر مشکلات خواب شما همچنان ادامه دارد یا در عملکرد شما در طول روز اختلال ایجاد میکند، باید به دنبال ارزیابی و درمان توسط پزشک باشید.

اختلالات خواب بدون توجه به مشکلات روانی یا سایر مشکلات پزشکی که ممکن است بوجود بی‌آیند باید به طور خاص مورد توجه قرار گیرد. بی خوابی مزمن معمولاً با ترکیبی از داروهای خواب و تکنیک های رفتاری مانند درمان شناختی رفتاری درمان میشود. انواع مختلفی از داروها را می توان برای درمان بی خوابی و کمک به به خواب رفتن یا ماندن در خواب استفاده کرد. بیشتر اینها می توانند باعث ایجاد وابستگی شوند و فقط باید برای دوره های کوتاه مدت و تحت نظر پزشک استفاده شوند. برخی از داروهای ضد افسردگی نیز برای درمان اختلال بی خوابی استفاده میشوند.

درمان اختلال بی خوابی

اکثر داروهای خواب بدون نسخه حاوی آنتی هیستامین هستند که معمولا برای درمان آلرژی استفاده می شود. آنها اعتیاد آور نیستند، اما می توانند با گذشت زمان کمتر اثربخش شوند. آنها همچنین ممکن است به گیجی، تاری دید، احتباس ادرار و افتادن در سالمندان منجر شوند و باید در بین این افراد با احتیاط مصرف شوند.

بسیاری از مردم برای کمک به مشکلات خواب به رویکردهای سلامت مکمل روی می آورند. با توجه به مؤسسه ملی بهداشت، برخی ممکن است بی خطر و مؤثر باشند، برخی دیگر فاقد شواهدی برای حمایت از اثربخشی یا ایجاد نگرانی های ایمنی هستند.

تکنیک‌های آرام‌سازی که قبل از خواب استفاده می‌شوند، می‌توانند برای بی‌خوابی مفید باشند.
مکمل های ملاتونین ممکن است برای افراد مبتلا به برخی از انواع اختلال بی خوابی مفید باشد. ایمنی این دارو در طولانی مدت مورد بررسی قرار نگرفته است.


رویکردهای ذهن و جسمی، مانند ذهن آگاهی، مدیتیشن، یوگا، ماساژ درمانی و طب سوزنی فاقد شواهدی برای نشان دادن سودمندی خود هستند، اما به طور کلی بی خطر در نظر گرفته می شوند.
گیاهان و مکمل های غذایی برای بی خوابی موثر نیستند. نگرانی های ایمنی در مورد برخی از آنها، از جمله ال‌تریپتوفان و کاوا وجود دارد.
همواره پزشک خود را در مورد داروهای جایگزین یا مکمل هایی که مصرف می کنید مطلع سازید.

همچنین در مورد قرص فلوکستین بخوانید.

داروهای رایج برای درمان اختلال بی خوابی

دارو های ضد افسردگی: برخی از قرص های ضد افسردگی مانند ترازودون (Desyrel) در درمان اختلال بی خوابی و اضطراب بسیار خوب هستند.


بنزودیازپین‌ها: این قرص‌های خواب قدیمی‌تر هستند. برخی از آنها مانند آمازپام (Restoril)، تریازولام (Halcion) و سایرین. آنها به طور موثر برای درمان مشکلات خواب مانند راه رفتن در خواب و وحشت های شبانه استفاده شده اند. این داروها دارای معایبی نیز هستند مانند ایجاد وابستگی.


دوکسپین (سیلنور): این داروی خواب برای استفاده در افرادی که مشکل در کیفیت خواب دارند تأیید شده است. سیلنور ممکن است با مسدود کردن گیرنده های هیستامین به حفظ خواب کمک کند. این دارو را مصرف نکنید مگر اینکه بتوانید 7 یا 8 ساعت کامل بخوابید.


Eszopiclone (Lunesta) :Lunesta به شما کمک می کند سریعتر بخوابید.

Ramelteon (Rozerem): این داروی خواب متفاوت از سایرین عمل می کند. با هدف قرار دادن چرخه خواب و بیداری کار میکند، نه با سرکوب سیستم عصبی مرکزی. این دارو برای افرادی که مشکل به خواب رفتن دارند تجویز می شود. Rozerem را می توان برای استفاده طولانی مدت تجویز کرد و دارو هیچ شواهدی مبنی بر سوء مصرف از آن یا وابستگی نشان نداده است.

درمان اختلال بی خوابی


سوورکسانت (بلسومرا): با مسدود کردن هورمونی که باعث بیداری و بی خوابی می شود، عمل می کند. این دارو توسط FDA برای درمان افرادی که به دلیل ناتوانی در به خواب رفتن یا خواب ماندن دچار بی خوابی هستند تأیید شده است. این دارو ممکن است باعث شود که روز بعد احساس خواب آلودگی کنید.


Zaleplon (Sonata): در بین تمام قرص های خواب جدیدتر، سوناتا برای کمترین زمان در بدن فعال می ماند. این بدان معناست که شما می توانید سعی کنید به تنهایی به خواب بروید. سپس، اگر همچنان به ساعت 2 بامداد خیره هستید، می توانید بدون احساس خواب آلودگی صبح آن را مصرف کنید. اما اگر تمایل دارید در طول شب بیدار شوید، این ممکن است بهترین انتخاب برای شما نباشد.


زولپیدم (Ambien، Edluar، Intermezzo): این داروها به خوبی به شما کمک می کنند تا به خواب روید، اما برخی از افراد تمایل دارند نیمه شب از خواب بیدار شوند. Zolpidem اکنون در نسخه توسعه یافته، Ambien CR در دسترس است. ممکن است به شما کمک کند سریعتر بخوابید و مدت طولانی تری آن را تجربه کنید.

FDA هشدار میدهد که نباید بعد از مصرف این دارو رانندگی کنید یا کاری انجام دهید که نیاز به هوشیاری شما در روز بعد از مصرف Ambien CR دارد زیرا مدت طولانی در بدن باقی می ماند. در موارد نادر، این داروها به دلیل رفتارهایی در هنگام خواب یا نیمه خواب مانند راه رفتن در خواب و رانندگی در خواب و غیره، باعث آسیب های جدی می شوند.


داروهای خواب آور بدون نسخه: بیشتر این قرص های خواب آور آنتی هیستامین هستند. هیچ مدرکی مبتنی بر اینکه نشان دهد آنها برای اختلال بی خوابی خوب عمل میکنند وجود ندارد ولی می توانند باعث ایجاد خواب آلودگی در روز بعد شوند. این داروها به اندازه ای ایمن هستند که بدون نسخه به فروش می رسند. اما اگر همزمان داروهای دیگری مصرف می کنید که حاوی آنتی هیستامین نیز هستند مانند داروهای سرماخوردگی یا ضد حساسیت ها ممکن است ناخواسته دچار خواب آلودگی بیشتری شوید.

انواع دیگر داروها

اگر این داروها برای شما مؤثر واقع نشدند، متخصص روانپزشک ممکن است سراغ داروهای دیگری رود. اینها از داروهایی هستند که برای درمان اختلالاتی استفاده می شوند که در ابتدا برای آنها ساخته نشده بودند. گاهی اوقات داروهای ضد افسردگی قدیمی برای درمان بی خوابی تجویز میشوند زیرا مواد شیمیایی مغز را تغییر می دهند که می تواند به تنظیم خواب کمک کند. این داروهای قدیمی همچنین دارای اثر آرام بخش هستند یا باعث خواب آلودگی میشوند. آنها عبارتند از:

  • آمی تریپتیلین (Elavil)
  • میرتازاپین (Remeron SolTab، Remeron)
  • نورتریپتیلین (Aventyl، Pamelor)
  • ترازودون
تشخیص اختلال بی خوابی


FDA هشدارهایی را برای داروهای خواب تجویزی صادر کرد و به بیماران هشدار داد که می توانند واکنش های آلرژیک نادر و رفتارهای پیچیده مرتبط با خواب از جمله “رانندگی در خواب” ایجاد کنند. آنها همچنین به مردم هشدار دادند که مصرف داروهای خواب آور در شب می تواند توانایی آنها را در رانندگی یا هوشیاری کامل حتی روز بعد مختل کند.

به خاطر داشته باشید که داروهای خواب برای استفاده طولانی مدت نیستند. اگر بعد از 2 هفته مصرف همچنان مشکل در خواب دارید، با روانپزشک خود صحبت کنید.

همچنیین در مورد اختلال اضطراب فراگیر بخوانید.

بهداشت خواب: نکات خواب سالم برای رفع مشکلات خواب

  • به برنامه خواب خود پایبند باشید. زمان خواب یکسان و زمان بیدار شدن حتی در آخر هفته ها داشته باشید.
    به بدن خود اجازه دهید با یک فعالیت آرام بخش، مانند مطالعه دور از نورهای روشن، آرام شود.
  • از استفاده از وسایل الکترونیکی خودداری کنید
    از چرت زدن به خصوص در بعد از ظهر خودداری کنید.
    روزانه ورزش کنید.
    به محیط اتاق خواب (بی صدا، خنک و تاریک بهترین است) و به نوع تشک و بالش خود (باید راحت باشد) توجه کنید.
    از مصرف الکل، کافئین و وعده های غذایی سنگین در عصر خودداری کنید.

اختلال بی خوابی و سایر اختلالات

اختلال بی خوابی با تعدادی از اختلالات سلامت جسمی و روانی مرتبط است. کم خوابی مداوم خطر ابتلا به بیماری هایی مانند فشار خون بالا، بیماری قلبی، دیابت و درد مزمن را افزایش می دهد. برخی از داروها، از جمله داروهای بدون نسخه، نیز می توانند به بی خوابی کمک کنند.

اگر بیماری یا دارویی دارید که با بی خوابی مرتبط است، با پزشک خود در مورد بهترین روش مدیریت این مشکل همراه با مشکلات خوابتان صحبت کنید. بعید است که اختلال بی خوابی بدون دارو یا سایر روشهای درمانی بهبود یابد پس برای حل این مشکل حتما از یک پزشک معتمد کمک بگیرید.

برای دریافت نوبت جهت مشاوره و درمان با ما در تماس باشید.

اشتراک بگذارید...