آیا برای خود یا فرزندتان دنبال روانشناس یا روانپزشک میگردید؟ ممکن است با این سوال شروع کنید که آیا باید به دنبال یک روانپزشک، روانشناس یا متخصص دیگری باشید و در این میان از خود بپرسید تفاوت روانشناس و روانپزشک در چیست؟ برای افرادی که تفاوت این دو را نمیدانند سوال مهمی است که در این مقاله به آن میپردازیم.
برای درمان بیماریهای اعصاب و روان انواع بسیاری از متخصصان سلامت روان وجود دارند، بنابراین حوزه بسیار بزرگی برای انتخاب دارید. اما انواع حمایت و درمانهایی که آنها ارائه میدهند بسته به حرفه، مدرک، آموزش و تحصیلات خاص آنها میتواند کمی متفاوت باشد. همانطور که به دنبال فرد مناسب برای درمان هستید، یک تمایز میتواند در ذهن ایجاد شود: فرق روانشناس و روانپزشک در چیست؟
عناوین آنها ممکن است شبیه به نظر برسد، و در یک حالت کلی آنها هر دو به تشخیص و درمان افرادی که دارای شرایط خاصی از سلامت روان هستند کمک میکنند. با این حال آنها درمانها را به روش های مختلف ارائه می کنند. در ادامه، توضیح عمیقی از کارهایی که روانپزشکان و روانشناسان انجام میدهند و همینطور تفاوت روانشناس و روانپزشک، به علاوه چند نکته در مورد انتخاب بین این دو متخصص خواهید دید.
روانپزشک کیست؟
روانپزشکی به شاخه خاصی از پزشکی اطلاق می شود که بر علل، پیشگیری، تشخیص و درمان بیماری های روانی تمرکز دارد. به طور کلی، رشته روانپزشکی بر این ایده استوار است که عوامل بیولوژیکی مانند ژنتیک منجر به ایجاد علائم سلامت روانی و عاطفی میشود. روانپزشکان تشخیص میدهند که عوامل اجتماعی و محیطی نیز میتوانند نقش داشته باشند، اما معمولاً علائم سلامت روان را از زاویه بیولوژیکی بررسی میکنند. آنها در بسیاری از زمینه های مرتبط آموزش میبینند، از جمله:
- ژنتیک
- بیوشیمی
- عصب شناسی
- روانشناسی
- علوم اجتماعی
- روانپزشکی (تأثیر داروها بر خلق و خو و سلامت روان)
روانپزشکان مدارک مختلفی کسب میکنند از جمله دکترای عمومی پزشکی یا (MD). آنها همچنین مدارک تخصصی از رزیدنتی و تخصص در روانپزشکی را کسب میکنند تا به درجه متخصص اعصاب و روان نائل شوند. روانپزشکان شاغل نیز باید یک دوره رزیدنتی را تکمیل کنند. در طول این دوره، آنها با افراد در بیمارستان ها و مراکز سرپایی کار می کنند و تشخیص و درمان بیماری های روانی را با استفاده از دارو، درمان و سایر درمان ها یاد میگیرند که خود یک تفاوت روانشناس و روانپزشک مهم تلقی میشود.
برخی از روانپزشکان ممکن است در تخصص هایی مانند: ترک اعتیاد، روانپزشکی کودک و نوجوان، روانپزشکی سالمندان روانپزشکی قانونی و داروهای خواب آور آموزش های تکمیلی ببینند.
همچنین در مورد شخصیت پارانوئید بخوانید
کار اصلی روانپزشک چیست؟
روانپزشکان به تشخیص و درمان بیماری های روانی کمک میکنند. آنها مجوز ارائه مراقبت های بهداشت روانی و فعالیت به عنوان پزشک را دارند. آنها سابقه پزشکی شما را می گیرند و ارزیابی میکنند که آیا شرایط زمینه ای یا داروهایی که در حال حاضر مصرف می کنید ممکن است در علائم شما نقش داشته باشد یا خیر.
مدرک پزشکی آنها همچنین به آنها امکان می دهد آزمایش های پزشکی را تجویز کنند و برای درک بهتر و درمان علائم شما دارو تجویز کنند.
روانپزشکان در هر یک از این مراکز میتوانند کار کنند:
- مطب های خصوصی
- بیمارستان ها
- بیمارستان های روانی
- مراکز درمانی دانشگاهی
- خانه های سالمندان
- زندان ها
- مراکز توانبخشی
روانپزشک در چه مواردی میتواند به شما کمک کند؟
یک روانپزشک خوب با پرسیدن سوالاتی شروع میکند تا اطلاعات بیشتری در مورد علائم سلامت روان شما به دست آورد. بسته به علائم شما، آنها ممکن است از ارزیابی های روانشناختی استفاده کنند یا آزمایش های آزمایشگاهی خاصی را برای یافتن تشخیص درست توصیه کنند. آزمایشهای پزشکی مانند آزمایش خون یا EKG نمیتوانند شرایط سلامت روان را شناسایی کنند، اما این آزمایشها میتوانند به رد دیگر علل پزشکی در علائم شما کمک کنند.
تستهای آزمایشگاهی همچنین میتوانند اطلاعاتی در مورد نگرانیهای اساسی ای ارائه دهند که ممکن است خطر عوارض جانبی را هنگام مصرف برخی داروها افزایش دهد. باتوجه به این روانپزشکان ممکن است دارو یا درمان دیگری تجویز کنند، یا بدون تجویز دارو شما را برای گفتار درمانی و روان درمانی به روان درمانگر ارجاع دهند، یا هر دو.
روانپزشکان ممکن است برای درمان این بیماریها دارو تجویز کنند:
- اختلالات اضطرابی مثل اختلال اضطراب کودکان
- اختلال دو قطبی
- اختلال نقص توجه و بیش فعالی کودکان (ADHD)
- افسردگی شدید
- اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)
- روانگسیختگی
- اختلالات مصرف مواد
البته، ممکن است ترجیح دهید به جای دارو، علائم خود را با روان درمانی برطرف کنید. با این حال، اگر با علائم جدی سر و کار دارید، ممکن است لازم باشد شما فقط با یک روانپزشک مشورت کنید تا گزینه های دارویی بررسی شود. برای درمان کودک، روانپزشکان با یک معاینه جامع از مسائل مرتبط با سلامت روان شروع میکنند. این کار به آنها کمک میکند تا عوامل کلیدی زیربنای نگرانیهای مربوط به رشد عصبی یا سلامت روان، از جمله عوامل عاطفی، اختلالات شناختی، آموزشی، خانوادگی و ژنتیکی را در فرد بهتر بشناسند.
روانپزشکان ممکن است یک برنامه درمانی را توصیه کنند که شامل ترکیبی از موارد زیر باشد: درمان فردی، گروهی یا خانوادگی دارو مشاوره با سایر متخصصان مراقبت های بهداشتی در مدارس یا سازمان های اجتماعی.
ترک اعتیاد با روانپزشک
همچنین روانپزشکان درمانهایی برای ترک مواد مخدر به کار میبرند که با توجه به نوع مخدر مصرفی این درمانها میتوانند مجزا یا بصورت ترکیبی انجام بپذیرند.
درمانهای فردی مثل مشاوره، رواندرمانی فردی، گروه درمانی، دارودرمانی و سم زدایی که در محیط بستری انجام میشود. نهایتا ECT یا شوک تراپی در موارد شدید که فرد دچار اختلالات رفتاری و اختلالات سایکوتیک است تحت نظارت روانپزشک ترک اعتیاد استفاده میشود.
یک روانپزشک خوب در تهران باید چه ویژگی هایی داشته باشد؟
روانپزشک چه درمان هایی تجویز میکند؟
داروهایی که توسط روانپزشک تجویز میشود شامل:
- قرص های ضد افسردگی
- داروهای ضد روان پریشی (آنتی سایکوتیک)
- تثبیت کننده های خلق و خو
- محرک ها
- آرام بخش ها
پس از شروع مصرف دارو، آنها علائم شما را برای پیگیری علائم بهبود، همراه با عوارض جانبی که تجربه خواهید کرد، زیر نظر خواهند گرفت. بر اساس این اطلاعات، ممکن است دوز شما را تغییر دهند یا داروی دیگری را تجویز کنند. گاهی اوقات، روانپزشکان همچنین کارهای آزمایشگاهی منظم و مداوم را تجویز میکنند تا مطمئن شوند که دارو بر عملکرد سیستم ایمنی یا سلامت کبد، کلیه و سایر اندام های شما تأثیر نمیگذارد. روانپزشکان همچنین میتوانند انواع دیگری از درمان ها را تجویز کنند، از جمله:
درمان تشنج الکتریکی (ECT)
درمان تشنج الکتریکی شامل اعمال جریان الکتریکی به مغز است. یک روانپزشک ممکن است ECT را برای افسردگی شدید و اختلال دو قطبی توصیه کند، که این در زمانی انجام میشود که علائم به هیچ نوع درمان دیگری پاسخ نمیدهند.
انواع دیگر تحریک مغز
هر دو تحریک عصب واگ (VNS) و تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال (TMS) میتوانند به درمان علائم افسردگی شدید کمک کنند. بوسیله TMS، سیم پیچی ای که روی پوست سر شما قرار میگیرد، پالس های مغناطیسی را به مغز شما می رساند. با VNS، یک ژنراتور کاشته شده در قفسه سینه، درست زیر پوست شما، پالس های الکتریکی مداوم را به عصب واگ شما میرساند.
نور درمانی
این رویکرد شامل استفاده از نور مصنوعی برای درمان علائم افسردگی است. اغلب برای افسردگی فصلی توصیه میشود، به خصوص زمانی که در جایی زندگی میکنید که نور خورشید زیادی دریافت نمیشود.
همچنین در مورد اختلال کاتاتونیک بخوانید
تفاوت روانشناس و روانپزشک
تفاوت روانشناس و روانپزشک در چه مواردی است؟ در مقایسه با روانپزشکان ، روانشناسان تمایل دارند به جای عوامل بیولوژیکی، بیشتر بر روی عوامل اجتماعی، فرهنگی و محیطی تمرکز کنند. آنها به شناسایی الگوهای افکار منفی و سایر زمینه های عملکرد مغز کمک می کنند که ممکن است بر رفتار و سلامت عاطفی شما تأثیر بگذارد، و همینطور عوامل استرس زای محیطی یا زندگی که نقش دارند.
اغلب، روانشناسان از روان درمانی فردی یا انواع دیگر آن برای کمک به رفع و درمان علائم سلامت روان استفاده میکنند. آنها همچنین ممکن است به عنوان مشاور با سایر متخصصان عمل کنند یا رویکردهای دارودرمانی را برای برنامه های درمانی آموزش ببینند.
تفاوت روانشناس و روانپزشک عمل
در عمل تفاوت روانشناس و روانپزشک در چه مواردیست؟ روانشناسان میتوانند در طیف وسیعی از رویکردها تخصص داشته باشند:
- روانشناسی انسان گرایانه
- روانشناسی کودک
- روان درمانی
- درمان متمرکز بر هیجان
- هنر درمانی
- رویکردهای درمانی مبتنی بر ذهن
- آگاهی درمان مبتنی بر ذهنیت
- طرحواره درمانی
احتمالاً در مورد درمان شناختی رفتاری (CBT)، یکی از رایج ترین انواع گفتار درمانی، شنیده اید. هدف CBT کمک به افراد در درمان برای یادگیری و تمرین تکنیک های خاص برای کار بر روی احساسات ناخواسته و الگوهای افکار منفی است.
روانشناسانی که با کودکان کار می کنند همچنین ممکن است مهارت های تفکر و توانایی های تحصیلی آنها را ارزیابی کنند و رویکردهای منحصر به فرد مناسب برای کودک مانند بازی درمانی ارائه دهند.
چطور میتوانم بین آنها انتخاب کنم؟
اغلب، علائم و موقعیت خاص شما می تواند رهنمای شما باشند. اگر دوران سختی را پشت سر می گذارید یا می خواهید روی درک بهتر افکار و رفتارهای خود کار کنید، یک روانشناس ممکن است گزینه خوبی باشد.
همچنین اگر می خواهید علائم خود را به جای ترکیبی از رواندرمانی و دارو درمان کنید و دارو را حذف کنید، ممکن است ترجیح دهید با یک روانشناس مشورت کنید. فقط توجه داشته باشید که اگر متوجه شوند که علائم شما ممکن است تنها با رواندرمانی بهبود نیابد، ممکن است ارتباط با روانپزشک را توصیه کنند.
اگر نگرانی های پیچیده تری در مورد سلامت روان دارید که ممکن است به دارو نیاز داشته باشد، روانپزشک می تواند انتخاب بهتری باشد، از جمله در:
- افسردگی شدید
- اختلال دوقطبی
- روانگسیختگی
- اختلال شخصیت ضد اجتماعی
روانپزشکان همچنین میتوانند توصیههای درمانی اضافی را در زمانی که رواندرمانی منجر به بهبود زیادی نشود، ارائه دهند.
همچنین در مورد عوارض کشیدن گل بخوانید
سخن پایانی
در نهایت میتوانیم کلیت فرق روانشناس و روانپزشک را در چند جمله خلاصه نماییم. چهار تفاوت روانشناس و روانپزشک عبارتند از:
- روانپزشكان پزشك هستند، روانشناسان خیر.
- روانپزشکان دارو تجویز می کنند، روانشناسان نمی توانند.
- روانپزشکان بیماری را تشخیص می دهند، درمان را مدیریت می کنند و طیف وسیعی از درمان ها را برای بیماری های روانی پیچیده و جدی ارائه می دهند. روانشناسان بر ارائه روان درمانی (گفتار درمانی) برای کمک به بیماران تمرکز می کنند.
بسیاری از افراد روانپزشکان و روانشناسان را با یکدیگر اشتباه می گیرند و تفاوت روانشناس و روانپزشک برایشان بسادگی قابل تمیز نیست. هم روانپزشکان و هم روانشناسان نحوه عملکرد مغز، عواطف، احساسات و افکار ما را درک می کنند. هر دو می توانند بیماری های روانی را با درمان های روانشناختی (گفتگو درمانی) درمان کنند.
با این حال، روانپزشکان قبل از انجام آموزش های تخصصی در زمینه سلامت روان، در دانشکده پزشکی شرکت میکنند و متخصص امر پزشکی میشوند. روانپزشکان از آنجایی که پزشک هستند، ارتباط بین مشکلات روحی و جسمی را درک می کنند. آنها همچنین می توانند قرص و دارو تجویز کنند.
روانپزشکان و روانشناسان اغلب با هم کار می کنند. یک روانپزشک ممکن است ارزیابی و تشخیص اولیه را انجام دهد، سپس شما را برای درمان روانشناختی (گفتگو درمانی) به روانشناس ارجاع دهد. روانپزشکان و روانشناسان به عنوان بخشی از تیم های سلامت روان در بیمارستان ها و مراکز خصوصی و مطبها با یکدیگر همکاری می کنند.
برای دریافت شماره روانپزشک و مراجعه به مطب برای دریافت درمان و مشاوره کلیک کنید.